Trải nghiệm thực tế công nghệ nuôi cấy mô tế bào thực vật & trồng rau thủy canh dành cho học sinh Khoa Giáo dục Phổ thông
Trong thời đại công nghệ phát triển mạnh mẽ, việc đưa kiến thức từ sách vở vào ứng dụng thực tế không còn là điều xa lạ trong giáo dục hiện đại. Học sinh ngày nay không chỉ cần nắm chắc lý thuyết, mà còn phải hiểu cách vận dụng kiến thức vào đời sống – đặc biệt là trong các lĩnh vực khoa học và công nghệ.
Hiểu được điều đó, từ ngày 03/4/2025 đến 11/4/2025, Phòng Nuôi cấy mô tế bào thực vật và khu thực nghiệm sinh học công nghệ cao phối hợp cùng Khoa Giáo dục Phổ thông tổ chức hoạt động trải nghiệm dành riêng cho học sinh nhằm kết nối kiến thức môn Sinh học với các ứng dụng thực tiễn trong công nghệ sinh học hiện đại.
Chương trình được thiết kế với mong muốn mang lại cho học sinh:
Một môi trường học tập thực tiễn: nơi kiến thức không chỉ nằm trên sách vở mà còn được “sờ, thấy, làm” ngay tại phòng thí nghiệm và khu trồng trọt.
Cơ hội làm quen với công nghệ hiện đại như nuôi cấy mô tế bào thực vật và trồng rau thủy canh – những lĩnh vực đang được ứng dụng rộng rãi trong nông nghiệp công nghệ cao.
Tư duy định hướng nghề nghiệp, giúp học sinh hiểu rõ hơn về bản thân, sở thích, thế mạnh, từ đó định hình được hướng đi phù hợp trong tương lai.
Kỹ năng làm việc nhóm, kỹ năng quan sát và thực hành, là những yếu tố quan trọng để phát triển toàn diện trong môi trường học tập hiện đại.
NỘI DUNG TRẢI NGHIỆM THỰC TẾ
1. Khám phá công nghệ nuôi cấy mô tế bào thực vật
Học sinh sẽ được tiếp cận với toàn bộ quy trình của công nghệ này thông qua các hoạt động:
Pha chế môi trường nuôi cấy: làm quen với các chất dinh dưỡng cần thiết để cây phát triển trong môi trường nhân tạo.
Khử trùng dụng cụ và vô mẫu: học sinh sẽ được hướng dẫn cách làm sạch môi trường nuôi cấy, sử dụng các thiết bị như nồi hấp, đèn cồn, tủ cấy vô trùng,…
Nhân chồi và huấn luyện cây mô: các em được thực hành quy trình nhân giống cây từ mô tế bào – một trong những bước quan trọng trong sản xuất giống cây sạch bệnh.
Đặc biệt, học sinh sẽ trực tiếp quan sát sự phát triển của cây mô qua từng giai đoạn, từ giai đoạn tạo chồi, phát triển thành cây con cho đến khi cây được chuyển ra vườn ươm.
2. Thực hành trồng và chăm sóc cây tại vườn ươm
Sau khi tìm hiểu và thực hành trong phòng thí nghiệm, học sinh sẽ được hướng dẫn đưa cây mô ra môi trường tự nhiên. Đây là giai đoạn cây cần được “huấn luyện” để thích nghi với điều kiện bên ngoài. Tại khu vườn ươm của trường, các em sẽ được:
- Học cách chọn giá thể phù hợp
- Thực hành trồng cây con
- Chăm sóc và quan sát sự phát triển thực tế của cây
Hoạt động này giúp học sinh hình dung rõ hơn về quy trình sản xuất cây giống chất lượng cao – một phần quan trọng trong nông nghiệp sạch và bền vững.
3. Tìm hiểu công nghệ trồng rau thủy canh
Ngoài công nghệ mô tế bào, học sinh cũng sẽ được trải nghiệm một trong những xu hướng nông nghiệp hiện đại: trồng rau thủy canh. Thông qua các hoạt động hướng dẫn và thực hành, học sinh sẽ được tìm hiểu:
- Nguyên lý hoạt động của hệ thống thủy canh
- Cách pha dung dịch dinh dưỡng
- Cách chăm sóc và thu hoạch rau thủy canh
Với mô hình trực quan và dễ tiếp cận, các em có thể áp dụng kiến thức vào việc xây dựng mô hình nông nghiệp nhỏ tại nhà hoặc các dự án học tập.
4. Thí nghiệm, quan sát đặc điểm hình thái cá và xác định sự có mặt của tinh bột
Ngoài các nội dung về thực vật và nông nghiệp công nghệ cao, học sinh còn được tham gia thí nghiệm thú vị trong lĩnh vực sinh học động vật và hóa sinh. Trong đó, học sinh sẽ:
♦ Quan sát và nhận biết các đặc điểm hình thái cơ bản của cá qua mẫu vật thực tế.
♦ Thực hiện thí nghiệm hóa sinh nhằm xác định sự có mặt của tinh bột trong các mẫu thực vật.
Hoạt động này giúp học sinh phát triển kỹ năng quan sát, phân tích và vận dụng kiến thức sinh học vào thực tế, đồng thời mở rộng hiểu biết về thế giới sinh học xung quanh.
Thông qua hoạt động trải nghiệm này, học sinh không chỉ được tiếp cận với kiến thức chuyên sâu về công nghệ sinh học, mà còn được rèn luyện các kỹ năng mềm cần thiết:
- Tư duy phản biện, kỹ năng giải quyết vấn đề
- Tác phong làm việc trong phòng thí nghiệm
- Làm việc nhóm, chia sẻ và trình bày kết quả học tập
Không ít học sinh sau khi tham gia hoạt động đã bày tỏ sự hứng thú với lĩnh vực công nghệ sinh học – một ngành học đầy tiềm năng trong tương lai. Đây là minh chứng rõ ràng cho hiệu quả của việc “học đi đôi với hành”, giúp học sinh tự tin và chủ động hơn trong quá trình định hướng nghề nghiệp.
Hoạt động trải nghiệm công nghệ nuôi cấy mô và trồng rau thủy canh không chỉ là một tiết học mở rộng, mà còn là hành trình truyền cảm hứng, khơi dậy đam mê khoa học và gắn kết kiến thức lý thuyết với thực tế đời sống.
Trung tâm Ươm tạo doanh nghiệp & Đổi mới sáng tạo luôn nỗ lực mang đến cho học sinh môi trường học tập năng động, thực tế và định hướng tương lai. Chúng tôi tin rằng, chính từ những trải nghiệm nhỏ như thế này sẽ mở ra những giấc mơ lớn – nuôi dưỡng tinh thần học tập suốt đời và góp phần xây dựng một thế hệ học sinh vừa có tri thức, vừa có kỹ năng, vừa có đam mê sáng tạo.